Toplumda anal bölge hastalıkları oldukça sıktır. Kadınlarda daha sık rastlanır. Ancak çoğu zaman utanma duygusuyla saklandığından gerçek yaygınlık her zaman tespit edilemez. Makat hastalıkları arasında da en sık görülen hastalıklardan biri anal fissür (makat çatlağı) dür. Çoğunlukla hemoroid zannedilir. Hemoroide göre çok daha fazla ağrı yaptığından daha sıklıkla doktora başvurulur.
Makat Yırtılması Nedir?
Anüs kanalında, iç yüzey derisinde çatlama şeklinde yaralanmadır. Akut ( yeni, 1-2 haftalık) ve kronik (müzminleşmiş 1-2 haftadan daha eski) olmak üzere iki çeşidi vardır. Fissürü bu şekilde sınıflamak ya da akut – kronik olması tedaviyi belirlemekte etkilidir. Çatlak kronikleştikçe yani süre uzadıkça ucunda bir meme oluşmaya başlar. Bu meme skin tag – bekçi meme – sentinal pili gibi adlarla isimlendirilir. Hemoroidle sık karıştırılma sebebi de bu memedir.
Anal Fissür Neden Olur?
En sık sebep sert dışkı yani kabız olmak
Sık tuvalete gitmek
Yoğun ishal
Amipli dizanteri
Yaralanmalar (anal ilişki, kazalar vs)
Makat Çatlağı Nasıl Anlaşılır?
Anal fissürde tanı %100 e yakın oranda muayeneyle konabilir. Gözle anüs muayenesinde çatlak rahatlıkla görülebilir. Parmak muayenesinde anüs etrafındaki kasın ileri derecede kasıldığı, spazm yaptığı tespit edilir.
Hasta dışkılama sırasında şiddetli ağrı duyar. Bu ağrıyı dışkılarken ‘camla çiziliyormuş gibi acı ‘ şeklinde tarif eder. Özellikle dışkının ilk çıkan kısmı sert ise ya da çok sulu ishalse bu ağrı daha fazladır. Müzminleşmeye başladıktan sonra tuvaletten çıktıktan sonra saatlerce hatta bazı hastalarda gün boyu kasılma şeklinde sancı hissi olur. Dışkılama sırasındaki acı klasik kitaplarda “hasta tuvaletten gözü yaşlı çıkar” şeklinde tarif edilmektedir.
Makat Çatlağındaki Belirtiler:
*Ağrı: Dışkılama sırasında camla kesilmiş gibi şiddetli bir ağrı vardır. İlk dönemlerde 
dışkılamadan 5-10 dakika sonra ağrı kesilir. Hastalığın süresi uzadıkça, derinliği arttıkça, kronikleştikçe ağrı süresi uzar, bazen gün boyu sürebilmektedir. Bu ağrıda fissürün derinliği ile beraber anüs etrafındaki kasların ileri derecede kasılması (spazmı) da önemli rol oynar.
Akut dönemde ağrıyı geçirmekte en etkili yöntem oturma banyosu şeklinde uygulanan sıcak uygulamadır. Makat kaslarını gevşettiğinden dolayı rahatlama sağlar. Neredeyse gün boyu küvetten çıkamadığını söyleyen hastalar vardır. İleri dönemlerde ise kasların spazmı çok arttığından sıcak su yetersiz kalır.
Ağrıyı gidermek için ağrı kesici pomatlar, tabletler alınabilir.
*Kanama: Ağrı kadar belirgin değildir. Genellikle peçeteye çizgi şeklinde olan kanama şeklinde görülür. Yara derinleştikçe damlama şeklinde görülebilir.
*Makatta meme: Genellikle hastalar bu memeler nedeniyle hastalığını basur (hemoroid) zannederler. Hastalık ilerledikçe, derinleştikçe, süre uzadıkça yani kronik anal fissür haline geldikçe bu memeler büyür. Bekçi meme, skin tag, sentinal pili gibi isimler alır. Bazen fissürün iç ucunda da aynı memeler mevcuttur. Hastalığın kendisi bu memeler değildir. Tedavide alınması tıbben şart değildir. Hastalığın alevlendiği dönemlerde meme ödem nedeniyle büyüyebilir. Hastalık iyileşince bu pililer bir miktar küçülebilir, çoğunlukla kalıcıdır.
*Kaşıntı: Fissür zemininden olan salgı nedeniyle görülebilir. Çok sık rastlanmaz.Ayrıca tedavi edilmesine gerek yoktur. Fissür iyileşince geçecektir.
*Tıkanıklık (Makatın Kapandığı) Hissi: Makat kaslarındaki ileri derecede spazm (kasılmadan ) dolayı makat adeta tıkanır. Muayene sırasında rektal tuşe ile (parmakla muayene) çok rahatlıkla bu spazm tespit edilebilir.Tedavide ana prensip bu spazmı çözmektir.Sıcak suya oturma, bazı ilaçlarla kasları gevşetme, botilium enjeksiyonu ile kası felç etme ya da ameliyatta kası kesme gibi yöntemler uygulanır.
Anal Fissür Tedavisi Nasıl Yapılır?
Fissür tedavisinde hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın fissüre neden olan etkenin ortadan kaldırılması gerekir. Örneğin kabızlık varsa kabızlık giderilmelidir. Kabızlığın giderilmesi için öncelikle beslenme tarzı değiştirilmeli. Bol sebze, salata, lifli tahıl ürünleri, lifli meyveler yenmeli. Mümkün olduğunca beyaz unlu mamüllerden kaçınılmalıdır. Bol su (en az 2-2,5 lt) tüketilmelidir. Sabah kalkar kalkmaz 2 içilen bardak su bağırsak hareketlerini başlattığından sabah dışkılamasını kolaylaştırır. Mutlaka bol hareket edilmeli, özellikle tempolu yürüyüş yapılmalıdır. Dışkılama ihtiyacı olduğunda ertelenmemeli, bekletilmemelidir. Bekletilirse dışkının ilk kısmı sertleşir, sert dışkı da fissürü her zaman derinleştirir ve yaranın kapanması gecikir.
Tıbbi Tedavi (İlaç Tedavisi):
*İlk 1-2 haftalık dönemde bölgesel uyuşukluk sağlayan ve anal kasları gevşeten ilaçlar yüzde 30-40 oranında iyileşme sağlayabilir yani kullanan 100 hastadan 30-40 kadarında tam iyileşir.
*Sıcak suya oturma makat kaslarının gevşemesi ve ağrıyı rahatlatması nedeniyle önerilir. Özellikle dışkılamadan önce 5 dakika,sonra 5 dakika dayanabileceği kadar sıcak suya oturması yeterlidir.
*Dışkılamadan önce anüs kanalının hemen içine doğru cildi koruyan, kayganlaştırarak rahat dışkılamayı sağlayan, kasları gevşeten ve ağrıyı gideren kremler sürülmelidir. Dışkılama sonrasında da tedavi edici, yarayı kapatıcı kremler sürülebilir.
İlaçlarla 2-4 hafta içinde iyileşmediyse fissür giderek kronikleşmiştir ve ilaçlarla zaman kaybetmek yerine daha etkili yöntemlere geçilmelidir.
Ameliyatsız Makat Çatlağı Tedavisi (Botox Enjeksiyonu)
Hem erken dönem hemde müzminleşmiş dönemde başarıyla kullanılan bir yöntemdir. Tedavide botulinum toksini A denilen madde kullanılır. Bu toksin anüste istem dışı kasılan iç sfinkterlerin içine yapılır ve kası felç ederek gevşetir. Böylece daralmış olan anal kanal gevşer, genişler. Dışkının anüs kanalından geçerken tahrişi azalır ve hastalık giderek iyileşir.
Botoks enjeksiyonu kullanımı özellikle yurt dışında giderek artmaktadır. Avrupa ülkelerinde sigorta şirketleri ilaç tedavi bedelini öderken Türkiye’ de ödememektedir, bu nedenle ülkemizde sgk nın ödeme yapmamasından dolayı devlet kurumlarında yapılamamaktadır. Bu durum hastaya ekonomik yük getirdiği için daha az tercih sebebi olmaktadır.
*100 ünite yapıldığında hastaların % 95 inde tam iyileşme sağlanır.
*1 dakikada uygulanan basit bir enjeksiyon işleminden ibarettir. Muayenehane koşullarında rahatlıkla yapılabilir.
*İşlemden sonra ekstra bir ağrı görülmez, hasta işine, okuluna rahatlıkla dönebilir.
*Anestezi gerektirmez. Çok ağrılı hastalarda işlemi rahat yapabilmek ve internal anal kası rahat bulabilmek için lokal anestezi yapılabilir.
*Ameliyatta nadiren görülen ve kalıcı olan gaz – dışkı kaçırma gibi yan etkiler çok daha nadirdir. Görülse bile en geç 6 ayda kaybolur. Ciddi bir yan etkisi yoktur.
*Anüste şekil değişikliği yamulma olmaz
*Ameliyat korkusu yaşatmaz
*Hiçbir hazırlık (lavman, musil, traş, rektoskopi) ve tahlil gerektirmez.
*Kanama riski yoktur
Botoks enjeksiyonu uygulaması: İnce iğne yardımıyla parmak eşliğinde felç edilmek istenen internal sfinkter kasının içine soldan 50 ünite, sağdan 50 ünite enjekte edilir.
Cerrahi Tedavi-Makat Çatlağı Ameliyatı
Çatlak sebebiyle oluşan kas krampını açmak anüs kaslarından istemsiz kasılan internal sfinkter kası kesilerek anüste gevşeme sağlanır, gevşeyen makat rahatladığı için iyileşmenin önü açılmış olur. Ameliyatın başarı oranı % 99 civarındadır, yani uygulanan her 100 hastadan 99 u tam iyileşir. Makatta yapısal değişim (yamuklaşma), kontrolsüz gaz veya dışkı kaçırma gibi sorunlar çok seyrekte olsa yaşanabilmektedir. Lokal anestezi ile yapılabilirse de genellikle ameliyat stresi yaşayan hastalar spinal ya da genel anestezi tercih edebilmektedir.
Anüsün hemen kenarından mini (yaklaşık 1 cm) bir kesiyle internal sfinkter kası bulunur, kesilir.
Nadiren az miktarda kanama, hematom gibi komplikasyonlar görülebilir.
Yine çok nadir olarak gaz kaçırma gibi bir yan etki görülebilir, olursa kalıcıdır.
https://www.ideaklinik.com/anal-fissur-makat-catlagi-nedir.html
Merhabalar ben genel cerrahi uzmanı Op. Dr. Seher Şirin, Antalya’da bulunan kliniğimde hasta kabul ediyorum. Bana ulaşmak için 0242 312 22 22 arayabilir ya da aşağıda yer alan WhatsApp butonuna tıklayarak yazabilirsiniz.
Merhaba sayın hocam , yaklaşık 40 gün önce lis ameliyatı oldum ,son iki gündür makatta yanma şeklinde kesik kesik ağrı oluyor ,bu normal bir durum mudur,,neden kaynaklanabilir ,saygılar
Lis ameliyatından sonra fissür iyileşmiş olmalıydı. Kabızlık devam ediyorsa, sert dışkılama varsa ameliyatla ne kadar makat genişletilmiş olsa da anüs tahriş olabilir ve fissür tekrarlayabilir. Öncelikle beslenme ve dışkılama alışkanlığı edinmek anal bölge hastalıklarında tedavi başarısını etkileyen en önemli faktördür. Kesin tanı için doktorunuza muayene olmanızda fayda var.
Merhaba anal fissür ameliyatında kesilen kas tamir oluyor mu acaba yoksa geri dönüşü olmuyor mu
Hayır kesilen kas kendiliğinden yenilenmez. Bu kas (internal sfinkter) aslında isteğimizle çalışan kas değil. Yani gazınızı tutmakta görevli bir kas değil. Ama diğer kas (eksternal sfinkter) lifleri bazen karışabilir. Kesilen kası onarmak için yeni bir ameliyat gerekir. Fakat bu ameliyatın da başarı oranı düşüktür. Gaz kaçırmayı azaltmak için o bölgeye dolgu yapılabilir. Dolgu oldukça etkili bir yöntem ama yine de başarı %100 değil.
Merhaba hocam ,lis ameliyatı oldum 1 hafta önce ,dışkı sonrası ağrılar devam ediyor, ve ufak ufak gaz kaçakları oluyor, bu durum geçicimidir ,kalıcımıdır ,bilgilendirirseniz sevinirim
LİS ameliyatından sonra %6 oranında gaz – dışkı kaçağı olabilir. Oduğu zaman maalesef çoğunlukla kalıcıdır.
Merhaba yaklaşık 2 yıldır süren makat çatlağım mevcut.. 37 yaşındayım Devlet hastanemizde genel cerrah uzmanına muayene oldum ve çatlağın var kası keserek seni ameliyat yapayım dedi ben de tamam dedim 17 kasım da ameliyat olacağım. Benim çatlağımda ağrı oluşmuyor tuvaletten sonra parlak renkte sertleşmiş bölgeden kanama oluyor ve o bölge saat 12 konumunda kuyruk sokumuna doğru…Yine ara ara akıntı ve çamaşırda lekelenme oluyor.. Bu ameliyatın sonrasında gaz kaçırma veya dışkı kaçırma olasılığı nedir yani gerçekten bu ameliyatı olmalı mıyım tereddütte kaldım.. Kesilen kas sonrasında tedavi edilebilir mi? Cevaplarınız için teşekkür ediyorum
Makat çatlağında cerrahi yöntem olarak kabul edilmiş tek yöntem var. O da Sfinkterotomi dediğimiz kasın kesilme yöntemi. Kas kesilerek anüsteki kasılma gevşetilir. Çatlak alanında basıncı düşürür, kan dolaşımı düzelir. %6 oranında gaz ve dışkı kaçağı ihtimali vardır. Ben botoks enjeksiyonu ile kası felç edip gevşetmeyi tercih ediyorum. Her ikisinin de başarı oranı yakın. Başarıyı artıran şey kabızlık ya da ishalinizib düzeltilmesi, sert ve çok sulu dışkı çıkarmamak. Eğer gaz kaçağı olursa o bölgeye dolgu yapıyoruz. Dolgu yapılınca başarı oranı %100 değil. Ama çoğu hastamızda çok güzel sonuçlar alıyoruz.
Merhaba hocam Yaklaşık 2 yıl önce Makat çatlağım oluştu 16 yıl öncede küçücük bir meme oluşumu vardı basit füsür denildi ama rahatsız etmiyordu . Antibiyotik kullandığım zaman bende kabızlık yapıyor . Bu yüzden 25 gün önce anal abse başladı antibiyotikler kullandım geçmedi . Ameliyat oldum 5 gün önce kesin olarak anal fistül oluşur denildi Daha sonra ameliyat olman gerekir denildi. Oluşup oluşmadığını nasıl anlarım ve bu durumda oluşmuş ise botox banada yapılabilir mi ?
Peri Anal apse oluştuktan sonra %100 fistül olur demek biraz iddialı bir rakam olur. Çoğunlukla %60 ihtimalle fistül olur. Apse büyük ise oluşma ihtimali daha yüksektir. Fistüle dönerse akıntı hiç kesilmez, yavaş yavaş da olsa, ara sıra akıntı devam eder. Kesin fistül oluşup olmadığını siz tespit edemezsiniz. Bunun için de mutlaka doktor kontrolü gerekir. Doktor kontrolünde bir dış delik görülür. anonskop yardımıyla içerideki delik görülmelidir. Parmak muayenesinde de fistül yolu sert sicim gibi ele gelmelidir. Çok nadiren tereddüt oluşursa o zaman Alt kbtın MR’ı çektiriyoruz
Merhaba hocam Anestol, daflon, procto fayda vermedikten sonra komplike anal fistülde ameliyattan başka çaresi var mıdır?
Komplike Anal fistül de anestol, daflon, procto zaten fayda etmez. Fistülde ilaç tedavisi verilmez zaten. Eğer apse yaptıysa ilaç kullanılabilir. Fistülün tedavisi ameliyattır. Başka çaresi yoktur. Fistülün çeşidine durumuna ilerleme şekillerine göre değişik ameliyat çeşitleri vardır. Ancak ameliyatsız tedavi şekli yoktur. Lazer tedavisinden bahsediyorsanız lazer de bir çeşit ameliyattır.
Hasta ve tedavi odaklı sorulara cevaplarınız için sizi Can-ı Gönülden tebrik ve takdir ederim. Maşallah her soruya yetişiyorsunuz. Mevlam sizi darda bırakmasın. Peki hocam fistül oluşumu fissürden mi oluşur. Yani fissür ilerledikçe mi fistül oluşur yoksa o başlı başına bi sorun olarak mı çıkıyor?
Merhaba Doktor hanim bende son bes yildir kabizlik sorunu var haftada 1 yada 2 defa buyuk abdeste cikabiliyorum ancak. Ve anusun eteafinda sigil benzeri beyaz renkte et parxalari olustu parmakla kontrol edince ic bolgedede ayni seyler oldugunu hissettim afedersiniz ama wc ye gitmek benim icin bi eziyet oluyor surekli buyuk abdestim varmis gibi hissediyorum wc ye gidince yapamiyorum ben ingiltere de yasiyorum burda saglik sistemi cok kotu bana yardimci olabilirseniz turkiyeye gelip sizinle gorusmek istiyorum bana burdan bilgi vermek isterseniz anus bolgesinin resmini gonderebilirim ?simdiden tesekkurler cevabinizi bekliyorum
0542 621 08 88 numaralı telefona fotoğraf atarsanız siğilleri yaklaşık olarak değerlendirmeye çalışırım. Makat hastalıkları teşhisinde içerinin muayenesi, anoskopla bakmak önemlidir. Siğil tedavi için beklenmemesi gereken bir hastalıktır. Özellikle içeride varsa makatı tıkayabilir. Orada bir şekilde tedaviye başlarsanız iyi olur. Kabızlık için bol sebze, salata, lifli meyve ve su tüketin. Hareketinizi artırın. Bu sitede başka bir konuda beslenme önerileri uzun uzun anlatılmaktadır. 50 yaş üstündeyseniz kolonoskopi gerekebilir. Geldiğinizde de muayene ederek gerekli tedavileri yaparım.
Sayın Hocam çatlaklar için kaplıca faydalı olur mu ya da o çatlağı tedavi eder mi? Teşekkür ederim.
Sıcak su ağrıya iyi gelir. Makat kasını gevşetir. Fakat fissür tedavisi için kaplıca özellikle önerdiğimiz bir durum değil. Fissür tedavisinde dışkılama öncesinde ve sonrasında 5 ya da 10 dakika sıcak suya oturma ya da duş yeterli olur.
Merhaba hocam anal fissür ilaçla veya kremle tedavi edilebilinir mi ?
Evet anal fissürün ilk evresinin tedavisi ilaçtır. Kaslarda kasılma yoksa rahatlıkla tedavi edilebilir. Spazm dediğimiz kasılma yoksa zaten botoks ya da ameliyat gereksiz bir tedavidir. Tedavide en önemli basamak dışkılama alışkanlığının düzenlenmesidir. Kabız ya da ishal olmayın. Ağrınız varsa dışkıdan önce 2 dakika sıcak duş tutabilirsiniz.