Öncelikle muayene olmalı!!!
Makat ağrısı makattaki bazı hastalıkların erkenden teşhisi için çok önemli bir bulgudur. Bu nedenle öncelik ağrıyı gidermek değil, neden ağrıdığını bilmek ve doğru teşhisin ne olduğunu belirlemektir. Teşhis konduktan sonra sebebe yönelik yöntemlerle ağrı giderme yoluna gidilmelidir.
Makat ağrısını yapan sebepler %100 e yakın bir oranda makat muayenesi ile tespit edilebilir. Muayenede inspeksiyonda ve rektal tuşede bazı durumlar tespit edilebilir. Anoskop muayenesi eklendiğinde teşhis koyma oranı artar. İç hemoroid trombozu, rektal apse gibi bazı hastalıkların teşhisi anoskop muayenesi ile konabilir. Bazı durumlarda örneğin yüksek seviyede perirektal apse, muayenede tespit edilemeyen perianal fistül ve perianal apse ya da prostat, yumurtalık hastalıkları gibi makata ağrı yansıtan hastalıklarda, teşhis için MR gibi ek radyolojik tetkikler gerekebilir.
Makatta ağrı yapan hastalıkları gözden geçirirsek :
*Anal fissür (makat çatlağı); dışkılama sırasında şiddetli ağrı ön plandadır. Hastalar camla çiziliyormuş gibi tarif ederler. İlk başlarda yalnız dışkılarken olur. Kronikleştikçe, fissür derinleştikçe dışkılama sonrasında saatler sürebilir. Erken evrelerde ilaçla ve dışkılama alışkanlığının değişmesiyle tedavi edilebilirken ileri dönemde ameliyat ya da ameliyata yakın başarı sağlayan ve ameliyatda görülen yan etkilerin neredeyse hiç görülmediği botoks enjeksiyonu yapılmalıdır.
*Tromboze hemoroid, ileri evre hemoroid (basur) ağrısı da oldukça şiddetlidir. Aniden gelişir. Devamlı bir ağrı vardır. Makatın dışında sert, kırmızı memeler eline gelir. Akut tromboze hemoroidde tedavi olarak yalnızca pıhtının boşaltılması yapılmalıdır. İlaç tedavileriyle akut dönem geçirilir. Bu dönem geçtikten sonra hemoroidin tedavisi planlanmalıdır. Akut dönemde yapılan hemoroid ameliyatlarında komplikasyon oranları çok fazladır.
*Anal hematom; Ikınma sonucu ani gelişir. Tromboze hemoroide benzer. Makatın dışında ve kanalda sert, bilya gibi yuvarlak ağrılı meme vardır. Çoğunlukla kendiliğinden geçer. Ağrı çoksa ve büyükse lokal anestezi ile drene edilebilir.
Anal apse; dışkılamayla alakasız, devamlı, zonklayan karakterde, dayanılması zor bir ağrı vardır. Mutlaka erken dönemde cerrahi olarak boşaltılmalıdır.
*Anal fistül, condilom, makat kanseri gibi hastalıklarda ağrı çok fazla olmaz, başka belirtiler ön plandadır. Fistülde bastırınca bir miktar ağrı olabilir, ya da enfeksiyon eklenirse ağrı artar.
*Kıl dönmesi (pilonidal sinüs) apsesi, ağrısı çok şiddetlidir. Apsede cerrahi boşaltılma yapılmalıdır. Enfeksiyon eklenmemiş pilonidal sinüste pek ağrı olmaz. Bir miktar rahatsızlık hissi vardır. Cerrahi tedaviler uygulanır. Mikrosinüsektomi veya lazerle tedavi önerilen tedavilerdir.
Bu hastalıkların hemen hepsi gözle, elle ve anoskop muayenesiyle tesbit edilebilir. Çok büyük bir kısmı ek tetkik gerektirmez. Bu kadar kolay teşhis edilen hastalıklar için gereksiz yere acı çekmek hastanın kendine eziyettir.
Makat muayenesi 5 dakika süren bir işlemdir. Anoskop muayenesi çoğu kliniklerde önemsenmeyen ama mutlaka yapılması gereken bir muayenedir. Bu kadar kısa sürede belki de bir kanser erken yakalanacaktır.
Muayene için proktoji konusunda uzmanlaşmış genel cerrahi uzmanına gidilmelidir.
Teşhisten sonra hangi yöntemlerle ağrı giderilir?
Sıcak oturma banyosu:
Ağrının en önemli sebebi anüsün etrafındaki makat kaslarının kasılması, spazmıdır. Sıcak suya oturma makat adelelerini gevşetip spazmı çözdüğünden ağrıyı kesmekte iyi bir metotdur. Özellikle ilaç kullanımının ve tedavi imkanlarının kısıtlı olduğu hamilelerde , süt veren annelerde, ileri derecede yaşlı ve ek hastalıkları fazla olan, tedaviyi kaldıramayacak hastalarda sık başvurulan iyi bir çözümdür.
Oturma banyosu suyu çok sıcak olmamalı ve 5 dakikayı geçmemelidir. Belli bir dozu yoktur, hastanın istediği kadar tekrarlanabilir. Ne zaman yapılacağı hastalıklara göre değişebilir. Örneğin fissürde dışkılamadan önce 5 dakika sıcak suya oturup sonra ağrı kesici veya bazı bitkisel kremler kullandıktan sonra tuvalete gitmesi dışkılamayı kolaylaştırır. Ağrısı devam ederse dışkılamadan sonra yine oturabilir. Hemoroidde dışkılama sonrası oturursa kaslar gevşediğinden ağrıyı rahatlatır ve dışarı çıkan basur memelerinin içeri girişini kolaylaştırır.
Fakat sıcak oturma banyosu her hastalıkta iyi gelmez. Fissür ve hemoroidde işe yaramaktadır. Apse varsa kesinlikle uygulanmamalıdır, iltihabı artırır, apsenin boyutunu büyütür. Kondilomda da nemlenmeyi artıracağından yayılmayı artırır.
Soğuk tatbiki:
Tromboze hemoroidde ve 4.evre hemoroidde ödem çözmek için 5 dakikayı geçmeyecek şekilde aralıklı olarak soğuk kompres uygulanabilir. Sıcak su oturma banyosu ile makat adelesinin spazmı çözüldükten bir süre sonra gün içinde aralıklarla giysi üzerinden soğuk uygulama tromboze ve 4. evre hemoroiddeki ödemi çözerek ağrıyı kesmede yardımcı olur.
İlaç tedavisi:
Ağrı kesici ve ödem çözücü pomadlar ve tabletler alınabilir. İleri evre ve tromboze hemoroidlerde flavinoid grubu ilaçlar (daflon gibi), damar dolaşımını etkileyerek ödem çözen (doxium, venoruton gibi) ilaçlar kullanılabilir. Ağrı kesici olarak lidokain içeren pomadlar (anestol gibi) ve antienflamatuar dediğimiz gruptan ağrı kesiciler ve parasetemol içeren tabletler kullanılabilir.
Anal fissürde akut, yeni oluşmuş dönemde spazm çözücü, nitrogliserin içeren pomatlar (rectoderm, rectogesik) kullanılabilir, baş ağrısı ve tansiyon düşürücü etkisine karşı düşük dozda ve dikkatli olmalı, doktor önerisi ile kullanılmalıdır. Akut hemoroidde dolaşım düzenleyici pomadlar (recbutin) kısa süreli kullanılabilir.
Makat kasını gevşeten, ödem çözen, enflamasyonu azaltan bitkisel kaynaklı anufleks pomad hem dışkıdan önce hem dışkıdan sonra kullanılabilir. Baş ağrısı, tansiyon düşmesi gibi yan etkileri yoktur. Uzun süre kullanılabilir.
Makat ağrısında bitkisel ilaçlar kullanılır mı?
Yerinde kullanıldığında bitkisel ilaçlar oldukça faydalı olabilir. Özellikle fissür ya da üzeri erezyonlu hemoroidlerde yaranın üzerinde tabaka oluşturan bazı bitkisel ilaçlar kullanılabilir.
İyi bir Bitkisel Anal Fissür Kremi:
Bölgesel olarak uyuşturma yapabilmelidir. Daha az ağrı olacağından kas kasılması (kramp-kasılma) daha az olacaktır. Bu da ağrının daha da azalmasına sebep olacaktır.
Makat kaslarındaki spazmı, kasılmayı çözmelidir, yani gevşetmelidir.
Fissür zemini üzerini bir tabakayla kapatarak koruma sağlamalıdır. Yaranın dışkıyla tahriş olmasını engellemelidir. Böylelikle dışkının kaygan şekilde geçmesi sağlanır.
Anüsteki ödemi azaltmalıdır. Ödem azalması da ağrıyı daha da azaltacaktır. Ödemin azalması kan dolaşımını da düzelteceğinden yaranın iyişeşmesini hızlandırır.
Bu amaçlar için:
Karanfil özü ile bölgesel uyuşturma ,
Aynı safa özü ile kası gevşetme,
Vazelin ve çinko oxit ile çatlak zemininde bariyer oluşturma,
Bitkisel kortizon ve meyan kökü özü ile ödemi azaltma yapılabilir.
Böyle bir kombinasyonla dışkılama esnasında acı azalır, buna bağlı olarak kas krampı azalmış olur, kas krampı çözülünce fissürün olduğu alan daha iyi kan alır, zeminde oluşan bariyer dışkının yaraya değmesini engeller, makat çatlaklarının önemli bir kısmı iyileşebilir. Bu kombinasyonla iyileşmedi ise ya botulinum toksini enjeksiyonu veya ameliyat yaptırılmalıdır.
İlaç olmayan ama ilaç kadar önemli bitkisel çözümler ise şunlardır:
Kepekli tahıl ürünleri yemek, armut, elma, kayısı, erik, incir, hurma gibi lifli meyveler tüketmek, öğünlerde sebze ağırlıklı yemek, bol su tüketmek çok önemli, tedavide yardımcı unsurdur.
Sinameki otuyla yapılmış çaylar kabızlığın giderilmesinde yardımcı olur.
Bitkisel Anal Fissür Merhemi
Ameliyatsız Yöntemler:
İç hemoroidde derecesine göre lastik bantla boğma ve beraberinde infrared koagülasyon yapılabilir. Kronik fissürde ameliyat ya da ameliyat başarısına yakın başarı elde edilen, sfinktere botilium toksin enjeksiyonu gibi ameliyatsız yöntem uygulanabilir. Kondilomlar elektokoter veya radyofrekansla tedavi edilir. Makat fistülünde laser tedavisi oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır.
Cerrahi Yöntemler:
Apse (kıl dönmesi apsesi ,makat apsesi) mutlaka cerrahi olarak boşaltılmalıdır. Lokal anestezi ile basit bir cerrahi müdahale genellikle yeterlidir. Büyük makat apseleri genel anestezi gerektirebilir. Tromboze hemoroidde ve anal hematomda ağrının çok şiddetli olduğu ilk günlerde cerrahi olarak boşaltılabilir. 5 günden sonra ağrı rahatlamaya başladıktan sonra cerrahi müdahale gereksizdir. Akut olmayan 3 ve 4. derecede hemoroidlerde THD, longo ameliyatı yada klasik ameliyatlar yapılır. Peri anal fistül ameliyatla tedavi edilir. Ameliyat yöntemi olarak lazerle tedavi, gaz-dışkı kaçırma gibi komplikasyonların daha az olması açısından özellikle komplike fistüllerde daha öne çıkmaktadır. Kıl dönmesinin de tedavisi cerrahidir. Hastalık uygunsa mikrosinüsektomi ve lazerle tedavi en başarılı olan, hastayı daha az yoran tedavi şekilleridir. Genel anestezi ve hastane yatmayı gerektirmez.
Merhabalar ben genel cerrahi uzmanı Op. Dr. Seher Şirin, Antalya’da bulunan kliniğimde hasta kabul ediyorum. Bana ulaşmak için 0242 312 22 22 arayabilir ya da aşağıda yer alan WhatsApp butonuna tıklayarak yazabilirsiniz.
Selâm…
Ağrım olduğu için yazmak için başladım ancak şikayeti olan hastalara henüz sizin hastaniz olmadan çok doyurucu bilgileri esirgemeyen bir olgunluk ile yanıt vermenizi çok taktir ettiğimi belirtmek isterim ilaç önerileri, teşhis için yardımcı olmak gibi maddi kazanç sağlamak ilk önceliğiniz olmadigini anlayabiliyorum,sadece çok teşekkür ederim size ….
İyi çalışmalar diliyorum….
Güzel sözleriniz için teşekkür ederim. elimden geldiği kadar yardımcı olmaya çalışıyorum.
Merhaba hocam benim hiç şikayetim yoktu son zamanlarda makat bölgesinde hafiften şişkinlik ve ağrı oluyo rahat rahat oturup gezebiliyorum sadece temas edince oluyo ne yapılmasını önerirsiniz?
O bölgede hematom, anal fissür olabilir. Ağrı artarsa, şiddetlenirse apse olduğu düşünülebilir. Trombose hemoroid de daha şiddetli ağrı yapar. Muayene etmeden kesin Teşhis konulamaz, tedavi önerilemez. İlk fırsatta muayene olun. Kabızlığınız varsa kabızlığınızı düzeltmek için bol su ve sebze lifli meyveler tüketin hareketinizi arttırın. Dışkınız gelince bekletmeyin, ertelemeyin
Merhaba hocam. Ben 31 yasındayım. Daha önce hiç makatla ilgili sorunum agrım sızım olmadı. İlk defa dört gün önce aşırı derecede makat kısmında agrı var. Sadece tuvalete cıktıgımda degil öncesinde ve sonrasında da oluyor. Kaşıntı veya kanama yok sadece agrı var. Ben spora başlamıştım agır egzersiz yapıp yük agırlık çalıştıktan sonra böyle oldu galiba ama yinede tam emin degilim. Ne yapmamı önerirsiniz
Ağır spor sonrasında bu şekilde ani başlayan devamlı olan ağrılarda anal hem atom ya da tromboze hemoroid akla gelir. Dışarıda eğer elinize gelen sert, bilye gibi bir şişlik varsa büyük ihtimalle anal hematom olabilir. Bazen nadiren anüsün iç kısmında da anal hematom olabilir. Bu şekilde devamlı olan ve şiddetli ağrılarda Anal apse de olabilir. Apse acil müdahale edilmesi gereken bir hastalıktır. Bu nedenle kesin teşhis ve tedavi önerisi için mutlaka muayene olmanız gerekir.
Hocam 4. Evre hemoroid teşhisi koymuştu gittiğim Dr ameliyat dedi arada kanama oluyor pek ağrım sızım olmuyordu ameliyat olmadim geçenlerde biraz ağır kaldırdım ertesi gün makatimda daha önce olmayan nohut büyüklüğüne yakın bir şişlik meydana geldi ve oturamıyorum yatamıyorum sıcak suya oturdum daflon içtim şişlik biraz küçülmüş gibi ama sanki makamının içinde ve etrafinda kuruluk hissi var ve hala eskisi kadar çok olmasada ağrım devam ediyor
Ağır kaldırma, tuvalette zorlanma, ıkınma gibi sebepler anal bölgede hemoroid varsa içinde pıhtılaşmaya ve boğulmaya ya da hemoroid yoksa anal hematom dediğimiz kan pıhtısı birikmesine sebep olabilir. Muhtemelen sizinki de öyle bir durum Eğer büyükse ve ağrınız çoksa küçük bir müdahale ile lokal anestezi altında pıhtı boşaltılabilir. Ağrınız çok değilse zaman içerisinde geçecektir. Kesin teşhis ve tedavi önerisi için siz yine de muayene olun derim.
Benim makatta ağrı oluyor bu ağrı büyük abdestim yaptıktan hemen sonra ve bir yere rahat oturamıyorum ve uyuyamiyorum
ne yapmalıyım
Merhabalar Öncelikle Antalya’ya taşınma nedeniyle sorularınıza bir süre cevap veremedim kusura bakmayın. Dışkılamayla ilgili olduğu için muhtemelen anal fissürünüz var. Tabii ki Muayene olmadan kesin bir şey söylenemez. Makat ağrılarının sıklıkla sebebi kabızlık ya da ishaldir. Kabızsanız bol su için, lifli sebze ve meyve tüketin. Hareketinizi arttırın. Özellikle yürüyüş yapın. Dışkınız geldiğinde bekletmeyin, ertelemeyin. Dışkıdan önce hafif makatın içine doğru, dar yerine vazelin krem sürün. Geçmezse mutlaka genel cerrahi uzmanına muayene olun
Merhaba hocam bende 1 2 haftadır büyük tuvalete çıkınca kan geliyor ve Makata ağrı ve acı oluyor ve sürekli şekilde günde çok fazla gaz çıkarıyorum ne yapmalıyım
Makattan kanama önemli bir belirtidir. Ağrı ile birlikte olduğu için fissürden yani makat çatlağından olma ihtimali yüksektir. Makat kanamasında mutlaka muayene ile kanın nereden geldiği tespit edilmelidir. Yaşınıza, şikayetlerinizin durumuna, muayenedeki bulgulara göre kolonoskopi gibi ileri tetkik gerekebilir. Fazla gaz şikayetiniz için çok yavaş, iyi çiğneyerek ve ağzınız kapalı yemek yiyin. Mümkün olduğu kadar hareketinizi arttırın. Sık sık, az az yiyin. Şikayetleriniz geçmezse mide ve safra kesesine yönelik muayene ve ileri tetkikler gerekecektir
Hocam merhaba, benim zaten yıllardır heroid problemim var 3.evre sanırım.Diskilama.sirasinda çıkıyor geri itiliyor parmakla. Bu nedenle dışkılama zorluğu yaşıyorum zor basaltiyorum,bazen ucunda bitmedi gibi oluyor bu nedenle çok ikiniyorum
En son ikinmadan sonra hafif bir çatlak oluşmuş dedi gittiğin genel cerrah. Daflon ve kremler verdi. Buna rağmen gün boyu ağrı ve yanma var sıcak su banyosundan sonrada pek geçmiyor hemen tekrarlıyor. 3. Gün oldu ağrıdan duramiyorum ne yapmaliyim. Saygilar
Tuvalete çıktığınızda dışarı çıkan ve itmek zorunda kaldığınız bir durum varsa ve kesin teşhisi muayenede iç hemoroid ise evre 3 ve 4 demektir. Mutlaka tedavi gerektirir. Muayenede değerlendirme yapılarak lastik bantla boğma ve infrared koagülasyon gibi ameliyatsız yöntemlerle kurtulabilirsiniz. Fissür ve hemoroid tedavisinde ilaçların yanı sıra sizin tuvalet ve dışkılama alışkanlığınız da önemlidir. Tuvalette ıkınmamanız ve kabız olmamanız gerekiyor. Kabız olmamak için bol su, sebze, lifli gıdalar tüketin, yürüyüş yapın, dışkınız geldiğinde bekletmeyin, ertelemeyin. Tuvalette zor dışkılıyorsanız alafranga tuvalette ayağınızın altına küçük bir basamak koyarak çömelme pozisyonuna benzer pozisyonla dışkılayın.
Merhaba! 3 yildir cok şıdetlı şekılde ağrım var ve hıc durmuyor buyuk abdestımı yaptıyım zaman agrım başlıyo ve gunlerce suruyo ıcınde sureklı bı şışlık var herşeyı denedım ama olmadı yöruyemıyorum oturamıyorum uyuyamıyorum bırkes buyuk abdestımde kanama oldu ve daha fazla şıdetlı agrım başladı nolurne yapmam gerek doktorum sureklı krem verıyor ama ışe yaramıyor bana yardımcı olun lütfen
Bu kadar uzun süren bir ağrıda tedavi, uygun olmayabilir, hastalığınızı oluşturan sebepler hala devam ediyor olabilir. Örneğin hastalığınız fissürse ne kadar ilaç verirsek verelim, hatta ameliyat bile yapsak kabız olduğunuz sürece, tedavi olma şansınız azalır. Tedavi yanısıra beslenme ve dışkılama da hastalığın iyileşmesinde çok önemlidir. İlaçlarla geçmiyorsa müdahale gerekir. Hemoroidde lastik bantla boğma, IRC gibi, fissürse botoks enjeksiyonu gibi yöntemler sizi daha az yorar. Tabii kesin teşhis ve tedavi önerisi için muayene şarttır. Proktoloji alanında denieyimli hekimleri tercih ederseniz bu tip tedaviler yapılabilir