Kıl dönmesi hastalığı (pilonidal sinüs) genellikle genç erkeklerde görülür. Oluşumunda genetik faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Kuyruk sokumundaki kılların, saç, sırt ve bel bölgesinden dökülen kılların cilt altına girmesiyle, yumak yapıp, etrafına yaptığı zarla kist oluşturduğu bir hastalıktır.
Kuyruk sokumuna düşen kıllar, kıl ve ter bezlerinin dibindeki pit denilen deliklerden bir takım sürtünme ve hareketler sonucunda girerek minik apse ve iltihaplar oluşturur. Biriken kıllar içeride devamlı tahriş ederek kist duvarından sıvı salgılatır, bu sıvı aktığı sürece ağrı yoktur. Bu salgılar ve minik apselerin içeriği artınca ve dışarı akamayınca kıl dönmesi apsesini oluşturur. Apse uygun zamanda cerrahi olarak boşaltılmazsa kendine bir yol oluşturarak dışarı akar yani çıkış deliklerini oluşturur.
Kıl dönmesi hastalığı uygun zamanda cerrahi olarak tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Zamanında tedavi edilmezse iltihaplanır. İltihap cerahat olarak birikir, apseye dönüşür. Bütün apselerde olduğu gibi bir an önce boşaltılması en doğru tedavi yaklaşımıdır. İltihabı boşaltmak yani drene etmek öncelikle apsenin büyümesini sonra da tedavi olmasını sağlar. Apsenin tedavisi geciktirildikçe doku içindeki cerahat giderek artar, bu da apsenin ve altında yatan kistin yani kıl kistinin büyümesine ve ilerlemesine sebep olur. Hastalığın yayıldığı alan genişledikçe normal ameliyatta çıkarılması gereken doku miktarı da genişler yani ameliyat büyür.
Apse büyüdükçe iltihabını dışarı akıtmak için bir yol arar, bulur, dışarı kendiliğinden boşalabilir. Bu durum tercih edilmemesi gereken bir durumdur. Kendiliğinden boşaldığında orta hattan uzak bir yere boşalabilir.
Apse belirtileri:
Ağrı: Kuyruk sokumunda çoğunlukla şiddetli ve zonklayan tarzda ağrı olur (apselerde ağrı çoklukla zonklayan karakterdedir). Enfeksiyon yoksa hafif bir rahatsızlık hissi vardır. Apseleşirse şiddetli ağrı yapar.
Şişlik: Kuyruk sokumunda birden bire oluşan bir şişme vardır. Önce daha dağınık, yayık bir şişlik vardır. Daha sonra toparlanarak dokunulamayan bir şişlik haline gelir.
Kızarıklık: Şişliğin üzerinde kızarıklık olması enfeksiyonun en önemli belirtilerindendir.
Akıntının kesilmesi: Daha önce kıl dönmesi varken mevcut olan hafif akıntı kesilir, yani akamaz. Sonra ise kendiliğinden boşalırsa ya da cerrahi drenaj yapılırsa akıntı yeniden oluşur.
Apse Nasıl Boşaltılır?
Apsenin boşaltılması sırasında genel anesteziye gerek yoktur. Orta hatta yakın olan en iyi boşaltılabilecek yere cilde lokal anestezi yapılır. Cilt artı şeklide 1-1,5 cm. kadar kesilir. İltihap kendiliğinden boşalmaya başlar. Apsenin boşluğu iyice boşaldıktan sonra doktorun tercihine göre içerisi baticonla ve serum fizyolojikle yıkanabilir. Kesinin çabuk kapanmaması için yara ağzına minik bir gaz bezi konur. En az 5 gün antibiyotik tedavisi verilir.
Hastaya günlük hayatında yatarken sırt üstü yatması önerilir. Bu durumda apse daha kolay ve hızlı boşalacaktır. Gün içinde devamlı yatmasına gerek yoktur.
Apse boşaltıldıktan sonra birkaç saat içinde % 90 ağrı azalır. Çok büyük olmayan apselerde 2 günden sonra pansumana gerek yoktur.
Apse acilen boşaltılması gereken bir hastalıktır.
Apse cerrahi olarak drenaj (boşaltma) yerine kendiliğinden boşalması durumunda neler olur?
*Cerrahi müdahale sonrasında kist henüz genişlemediğinden, daha küçük olduğundan kıl dönmesi ameliyatı daha kolay ve daha küçük boyutta olur. Cerrahi olarak drene edilmediğinde giderek hastalık büyür. Cerahat dışarı akabilmek için kendine yol arar, orta hattan uzağa açılabilir. Apse çıkış deliği orta hattan uzağa açılırsa ameliyatın boyutu büyür. Mikrosinüsektomi (olabilecek en küçük ameliyat) şansını yitirir.
*Hasta bir kaç gün fazladan şiddetli ağrı çeker.
*Cerrahi müdahale sonrasında daha kolay ve iyi boşalır, ağrısı daha kısa sürede geçer. Kendiliğinden boşalırsa iyileşme zordur ve ağrının azalması uzun sürer, günlerce akıntı devam eder.
Apse iyileştikten sonra kıl dönmesi hastalığı ameliyatla tedavi edilir.
Apsenin etrafındaki ödemle birlikte iyileşmesi 4-6 haftayı bulur. Bu süre sonunda gerçek tedavi yani kıl kistinin çıkarılması (kıl dönmesi ameliyatı) yapılmalıdır. Bu süre geçmeden ameliyat yapılırsa daha geniş ameliyat yapılmasına, ameliyatın yara enfeksiyonları, dikiş açılması gibi yan etkilerin artmasına neden olur.
Merhabalar ben genel cerrahi uzmanı Op. Dr. Seher Şirin, Antalya’da bulunan kliniğimde hasta kabul ediyorum. Bana ulaşmak için 0242 312 22 22 arayabilir ya da aşağıda yer alan WhatsApp butonuna tıklayarak yazabilirsiniz.