1-7 Nisan kanser haftası olması nedeniyle kanserin ve erken teşhisin önemini bir kez daha vurgulamak istiyorum.
Kanser bir çok çevresel faktörlere ve kişisel faktörlere bağlı olarak giderek sıklığı artmaktadır.Teşhis olanaklarının artması ve iletişim olanaklarının artması sonucu giderek daha çok duyar olduk.Etrafımızda kanserden bir yakınını veya tanıdığını kaybetmemiş,yada tedavi sürecini yakından izlememiş kişi neredeyse yoktur.
Kanser artık günümüzde erken teşhis edilirse tamamen iyileşebilen,hayatımızın kurtulabileceği bir bir hastalıktır.Burada “erken teşhis”kelimeleri önemlidir.
Yaşımıza,aile ve kişisel özelliklerimize,şikayetlerimize bağlı olarak yapılacak bazı tetkikler kanserin erken aşamada yakalanmasını sağlar.Hiç bir şikayet olmasa da tarama amacıyla yapılan tetkiklerin giderek yaygınlaşması da erken teşhis oranını artırmaktadır.
Tüm kanserlerde önemli olmakla birlikte genel cerrahinin belli başlı kanserlerinde erken teşhisle belki kemoterapi bile almadan hayatınız kurtulacak.
Meme kanseri:
Her kadının yapması gerektiği elle kendi kendini muayene,40 yaşından sonra doktor muayenesi ve tarama amaçlı yapılacak mamografi ile meme kanseri çok küçükken tesbit edilebilir.Böylelikle memenin alınmasına gerek kalmadan (memenin yalnızca kanserli kısmı alınarak),koltuk altı lenf bezlerini geniş sıyırmaya,temizlemeye gerek kalmadan ( böylece o kolu kullanamama ve kolun şişmesi gibi risklerle mücadele edilmez) hatta kemoterapi bile yapılmadan hastalıktan kurtulmuş olabiliriz.
40 yaşından itibaren tarama amaçlı(şikayeti yokken ) mamografi yaptırmalı.
Mide ve Barsak kanseri:
Kolon (kalın barsak) kanseri kolonoskopi ile erkenden teşhis yapılabileceği gibi kesinlikle önlenebileceği durumları da sağlar.Kolonda değişik büyüklüklerde et beni şeklinde polip adı verilen çıkıntılar tiplerine göre değişen derecelerde kansere dönüşürler. Poliplerin bir kısmı hızla kanserleşir,bir kısmı yavaş kanserleşir .Polipler kanserleşmeden kolonoskopiyle alınırsa hasta o polipten gelişecek kanserden kurtulmuş olur. Yani kolon kanserinden korunmuş olur.
Kolonoskopide mevcut bir kanser erkenden tesbit edilirse ameliyatla alınır ,sonrasında takip edilerek normal bir yaşam sürer.Kolonoskopi yaptırmazsa kanser giderek barsağı tıkar,acil ameliyat olmak zorunda kalır.Acil barsak tıkanıklığı ameliyatlarında ise çoğu zaman barsağı karnına ağızlaştırmak zorunda kalırız yani hastanın dışkısı karnındaki torbaya gelir.Hatta çoğu zaman bu aşamada kitle çıkartılamayabilir.
Ailede kolon kanseri hikayesi olanlar ,makattan kanaması ve karın şikayetleri olanlar,yada hiç şikayeti olmasa bile 50 yaş üstündeki kişiler(tarama amaçlı) kolonoskopi yaptırmalı.
Makat kanamalarında hemen komşulardan duyulan hemoroid ilaçlarına sarılmak yine barsak kanserinin geç teşhisine sebep olur.
Mide kanseri de erkenden karaciğere yayılma yapabilir.Diğer kanserlere göre daha hızlı seyirli olduğundan erken gastroskopi (Mide endoskopisi) yapılması çoğu zaman kanseri ameliyatla tedavi olabilme aşamasında yakalanmasını ve belkide hayatta kalmasını sağlayacaktır.
Diğer Kanserler
Tiroid kanserinde ultrasonda görülen şüpheli durumlarda önerilen iğne biyopsisi kanserin tek ameliyatla kökten tedavisini sağlar.
Yine akciğer kanserinde ilk şikayette (öksürük gibi) doktora gitmek ve gereken tetkikleri yaptırmak gerekir.Tabii ki burada korunmak için sigara içmemek tedaviden daha önemlidir.
İdrar şikayetleri olan kişi doktora giderek gerekirse prostat biyopsisi yaptırmalıdır. Prostat kanseri de erken yakalanırsa tamamen tedavi edilebilen bir hastalıktır.
DEMEK Kİ NEYMİŞŞŞ??
*Mamografi mememi acıtıyor diye mamografi yaptırmamak,
*Gastroskopi ve kolonoskopi (Mide -barsak endoskopisi) zor diye yaptırmaktan kaçmak ve rastgele hemoroid ilaçları kullanmaya devam etmek,
*Muayene şekli ve pozisyonu kötü diyerek,utanarak şikayeti olduğu halde makat muayenesine gitmemek,
*Ben iğneden korkarım diyerek tiroid iğne biyopsisi yaptırmamak,
*Şimdi bir hastalık bulurlar bahanesiyle doktora gitmemek,
gibi kaprisler,korkular belkide hayatımıza mal olacak!!!!
Merhabalar ben genel cerrahi uzmanı Op. Dr. Seher Şirin, Antalya’da bulunan kliniğimde hasta kabul ediyorum. Bana ulaşmak için 0242 312 22 22 arayabilir ya da aşağıda yer alan WhatsApp butonuna tıklayarak yazabilirsiniz.